Saturday, June 7, 2014

Uitbouw van de exploitatie van Het Lijsternest: Streuvelshuis & schrijversresidentie voor Provincie West-Vlaanderen

Het was voorjaar 2014 dat ik voor het eerst naar Ingooigem afzakte om te ontdekken wat het zou betekenen om de verantwoordelijkheid op te nemen voor de algehele coördinatie van de publiekswerking voor het Lijsternest en voor de integrale uitbouw van een schrijversresidentie op de site van de landelijke villa van schrijver Stijn Streuvels.

Van 2008 tot 2014 was het Provinciaal Museum Stijn Streuvels gesloten voor renovatie en vernieuwing, maar reeds 2005 was de werking ingedommeld met het oog op de renovatie. 

In het gevoel van de fans gold dat als een decennium van radarstilte en eigenlijk moest de tuin nog ‘gerestaureerd’ worden om tegen eind 2015 in volle glorie te heropenen. De zenuwen stonden echter gespannen om dit West-Vlaamse cultuuricoon met aanvaardbare spoed terug zijn plaats te doen hervinden in het aanbod en dus werd besloten om al in 2014 de deuren te heropenen.
Amper een jaar voordien waren de bestaande plannen omgegooid, waarbij de geplande educatieve werking voor scholen en jongeren on hold ging om er een hedendaagse cultuurwerking te ontplooien als schrijversresidentie. Vervroegde heropening plus een drastische koerswijziging zorgde toch voor wat angstzweet bij de diensten.

Daar kwam ik dan in het spel: geen specialist in één specifiek domein, maar wel een ervaring in de breedte. Vanuit mijn activiteit als stripauteur kende ik de literaire sector, via mijn Daens- en Mercatorprojecten was ik vertrouwd met museale projecten die moeilijk op een trendy wijze te vermarkten lijken. Daarbij komen er specifiek vanuit mijn Mercatorjaarervaring twee troeven bij: ten eerste, het vertrouwen om letterlijk (!) autonoom te kunnen werken, want vanuit Ingooigem zit je op 1uur 10 minuten rijafstand verwijderd van alle andere collega’s en 60% van de werktijd beman je het Lijsternest helemaal alleen. Ten tweede, de bewezen ervaring om cultuurprojecten vanuit het niets te kunnen op poten zetten. Want wat de schrijversresidentie betreft moest er in juni 2014 logistiek nog een volledig begin worden gemaakt zodat in oktober 2014 van start kon worden gegaan.   
In die vlucht vooruit voelde ik me als een vis in het water en op 20 oktober kon de eerste resident, schrijfster Anne Provoost haar intrek nemen in het gastverblijf. 

Tom Houtman aan het grafmonument voor Stijn Streuvels foto mei 2014
  
Niet minder boeiend was de uitdaging in de doelstelling om de publiekswerking te kunnen uitbouwen. Een unieke gelegenheid: de hele opstelling van het monument (woonhuis) inclusief de integrale inboedel én het landschap daarrond is beschermd erfgoed. Dat heeft vanzelfsprekend enorme impact op de fysieke, maar ook op de mentale, beweegruimte in de ontplooiing van activiteiten.
Ook is er het aspect van de ‘vergeten schrijver’ waarvan anno 2014 niets meer in de boekhandel te verkrijgen was, wat het Lijsternest promoten via de figuur van Streuvels zelf,  vanuit communicatievisie een gecombineerde taak maakt. 

Daarbovenop komt dan het aspect van middelen en mensen. Dat impliceert dat op termijn een vlekkeloze synergie moet groeien tussen de beide functies van de cultuur-toeristische attractie die het Streuvelshuis is en de hedendaagse cultuurwerking voor hedendaagse auteurs in dat complexe decor.
Uniek aan deze uitdaging is natuurlijk dat alles wat je doet ‘de eerste keer’ is, wat betekent dat je met veranderingsweerstand geconfronteerd wordt en alle ‘onderzoek & ontwikkeling’ ten spijt toch steeds de nek moet uitsteken met heel wat losse flodders, maar ook met onverwachte successen als resultaat.
Gericht op de eeuwigheid klinkt wat overdreven, maar het proactief kunnen meesturen aan projecten met een spanningsboog over een zeer lange termijn, die pas veel later operationeel zullen het publiek bereiken en bedoeld zijn om permanent en duurzaam te zullen zijn maakten deze tijdelijke opdracht het bijzonderst.Meer info www.streuvelshuis.be


Wednesday, June 4, 2014

De enige budgetverhoging voor uw museum die écht rendeert: Tom Houtman.

‘Vlaamse musea willen verdubbeling subsidies, maar negeren een budgetvriendelijker oplossing: Tom Houtman.’

De Vlaamse musea voeren actie op straat om de vraag aan hun overheid tot het een verdubbelen van de subsidies kracht bij te zetten, zo staat op 4 juni in een persbericht van Belga te lezen. Er is nochtans een veel budgetvriendelijker oplossing om het afkalvend succes te counteren. 

Neem niet steeds weer diezelfde stoffige bollebozen in dienst die de studentikoze recepten van universitaire schoolbanken vertalen naar de museumzalen en vervolgens poneren dat het beperkte publieksbereik te wijten is aan een te klein budget voor promotie.

Neem niet steeds weer diezelfde hipsters-in-kleurige-kleding in dienst die de essentie van een sterk museum, namelijk een eigenheid ontwikkelen die elk bezoek tot een unieke ervaring maakt, stomweg negeren door publieksbemiddeling te versmallen tot het spiegelen van hun eigen privéleven: koken voor de mama’s, knutselen voor de kindjes en kennisverruimende contacten bij hapje& drankje voor de papa’s. Als standaard geldt steeds het kerngezin (nochtans amper 34% van de bevolking), de rest zijn 'doelgroepen' die bekeken worden als bacteriën via een microscoop.

Neem niet steeds weer diezelfde wielerwedstrijdliefhebbers in dienst die dan een krak zijn in sponsorwerving, maar meer geld spenderen aan werving & returns dan sponsors aan budget binnen brengen,die enthousiast en dynamisch visies& missies,strategieën en uitrolbare actieplannen ontwikkelen die veelbelovend weergalmen tijdens eindeloze vergaderingen, maar buiten die vergaderruimtes door niemand gehoord of gevolgd worden. 


Resultaat is dat de Vlaming op 4 juli slechts schouderophalend geeuwt als het museum om subsidies schreeuwt.

Neem wel eens iemand in dienst die bewezen heeft om met minder middelen, meer resultaat te realiseren.
Neem wel eens iemand in dienst die bewezen heeft met op maatschappelijke werkelijkheid gebaseerde cijfers te werken om welgemikte targets te realiseren.
Neem wel eens iemand in dienst die uw museumaanbod van een klassiek standaardpakket weet om te bouwen tot een écht unieke en originele bezoekerservaring.

Het ís mogelijk om van de bestaande geeuw van onverschilligheid weer een beklijvende gil van enthousiasme te maken. 

Dàn zal de vraag naar hogere subsidies sneller gehoor vinden en opnieuw aan draagvlak krijgen in Vlaanderen. Maar, beste museumdirecteur, met een Tom Houtman in uw rangen zou u toch al een héél stuk verder komen. Tom Houtman in dienst van uw museum is een budgetverhoging die écht rendeert.
Aarzel niet om me te contacteren: http://www.komboloi.be/CV-TH2013BE.pdf

Thursday, April 10, 2014

'De Bende van Mercator' op Radio 1!

In april 2014 hield het Vlaamse radioprogramma 'De Bende van Einstein' een wedstrijd om de beste Belgische uitvinding te verkiezen. De luisteraars konden stemmen en verkozen de 'Mercatorprojectie' als tweede.

Beste belgische bedenksel from TomHoutman
 
Ik was als coördinator van het 'Mercatorjaar 2012' aanwezig ( voor het geval de eerste prijs zou gaan naar de Mercatorprojectie). In 2012 werd kosten noch moeite gespaard om Mercator en zijn artistieke & wetenschappelijke erfenis in Vlaanderen en ver daarbuiten opnieuw onder de aandacht van het publiek te brengen. Dat we in 2014 nog zoveel effect ressorteren toont dat dit erg goed geslaagd is.
 

Wednesday, March 19, 2014

INTROSPECTIE: TERUG NAAR DE BASIS.

Wetenschappers berekenden dat elke mens constant in verandering is. Om de zes jaar is elke cel in ons lichaam volledig veranderd geweest en technisch gezien zou je kunnen stellen dat we elke zes jaar een volledig nieuwe mens zijn geworden. Verandering is dus niet louter mentaal en in geval van zelfreflectie is het altijd goed om terug te gaan naar de eigen roots.
Mensen die persoonlijkheidstests erkennen of mensen die beweren van iemand een eenduidig profiel te kunnen schetsen zijn simpelweg hedendaagse charlatans. Ik vergelijk dat met het voorbeeld van Leonardo Da Vinci (
1452 -1519) die meer dan 7000 pagina's wetenschappelijk onderzoek noteerde dat zijn tijd eeuwen vooruit was, terwijl hij slechts 15 schilderijen heeft nagelaten, waarvan niet eens met zekerheid kan gesteld worden dat deze allemaal afgewerkt zijn geraakt. In onze huidige maatschappij zou niemand het in het hoofd halen hem te engageren als kunstschilder, terwijl hij als wetenschapper eigenlijk laaggeschoold was. Met zijn profiel zou Leonardo Da Vinci vandaag nérgens aan de slag kunnen en zouden geniale meesterwerken als de Mona Lisa, Het Laatste Avondmaal en de Vitruviusman nooit gemaakt worden.
Artikel: Streekkrant regio Dender, editie 17 maart 2014 // Auteur & fotograaf: Marino Verbeken
Ik dank veel aan mijn hobbelig parcours, met opmerkelijke diverse successen.
Ik heb monumentale hedendaagse kunst gemaakt die werd tentoongesteld op zelf georganiseerde solotentoonstellingen te Aalst, Brussel en Gent. Strips, scenario's, cartoons, illustraties, muurschilderingen, websites, affiches, animatiefilmpjes en logo's ontworpen; boeken, tijdschriften en brochures gepubliceerd en gepromoot.
Ik heb marktonderzoek gedaan voor de museumsector, financiële en communicatieplannen opgemaakt en geïmplementeerd.
Door projecten met onbevangen blik te benaderen behandelde ik steeds het handboek als menukaart waaruit het best haalbare geselecteerd kon worden om op basis van beschikbare middelen een heerlijk resultaat voor te leggen, waar anderen forfait gaven omdat de integrale procedure onwerkbaar leek. 

Misschien is het slechts celwisseling, maar vandaag lijken mij de zaken die niet slaagden ( een eigen stripreeks die niet gelanceerd raakte omwille van risicovolle financiering, erfgoed-citymarketingproject dat niet doorging omdat verantwoordelijke dienst weigerde handtekening te zetten onder subsidie-aanvraag, assistent bij uitgever die failliet ging) meer dan ooit integraal deel uit te maken van mijn parcours. Gevraagd naar mijn droomjob op dit ogenblik, zou ik onmiddellijk een complex museaal transitieproject als het Jubelparkmuseum noemen. Maar alleen de toekomst zal bepalen of mijn persoonlijk profiel daar klaar voor is. En dus is het leuk om op het 'thuisfront' aan introspectie te mogen doen met dank aan goede vrienden Erik De Vree en journalist Marino Verbeken van De Streekkrant.

Tuesday, January 28, 2014

Inspiratie voor boeiende publieksactiviteiten.

‘Je neemt tekenmateriaal en papier mee en start door samen met hen te brainstormen over wat ze willen doen. Het belangrijkste is dat je gaat levellen with the kids.Vervolgens moesten we één na één een kwartiertje workshopbegeleider spelen, terwijl de collega-cursisten als deelnemende jongeren acteerden. Onze docent gaf tips en tricks om goed te ‘levellen’. Mijn ‘vorming’ als workshopbegeleider voor de jeugddienst duurde twee namiddagen. Naar mijn gevoel verliep mijn allereerste workshop niet goed. Er viel niets te levellen, want bij gebrek aan inspiratie deed iedereen maar wat en op het einde van de middag voelde ik me meer als vermoeide kinderoppas, dan workshopbegeleider.

Vanaf de tweede keer startte een proces van steeds rigider voorbereiding om uiteindelijk tot minutieus georkestreerde workshops te komen, vertrekkend van een timing voor elk onderdeel tot standaard grapjes toe. Hoe meer ik een gestroomlijnd standaardtraject scheen te volgen, hoe actiever de jongeren deelnamen en hoe méér ze naderhand bleven rondhangen voor een praatje als teken van persoonlijke appreciatie. Het leek mijlenver verwijderd van wat me verteld was over ‘levellen with the kids’, maar met mijn methode kon ik tenminste merken dat de kinderen het werkelijk leuk vonden. Na verloop van tijd leerde ik inspelen op concrete situaties door in te pikken op actuele thema’s of door langer of korter stil te staan bij dingen die inspireerden. Ondertussen gaf ik workshops van de Kust tot de Kempen en ook als medewerker van de dienst Cultuur van de stad Aalst gaf ik workshops tijdens de schoolvakantieperiodes. Die pedagogische ervaring heeft naar mijn gevoel ook een onmiskenbare impact op het schrijven van speeches voor mezelf of anderen, waarbij ik leerde de spanningsboog te vinden waardoor toehoorders écht geraakt worden.


Philippe Van Cauteren SMAK publieksevenement 2014
Tijdens mijn masteropleiding bij de Hogeschool Gent koos ik de lerarenopleiding als keuzevak en liep ook drie weken stage bij drie verschillende leeftijdscategorieën.
Maar we spreken het jaar 2000, dus achtte ik het waardevol om via Heemkunde Vlaanderen de driedelige vorming 'Lokaalerfgoed op maat van jongeren?!' te volgen. Daar kregen we naast handige tips en praktijkervaring van leraars een uitgebreid overzicht van de huidige onderwijsstructuren en de rol daarin voor cultuuronderwijs. We namen ook enkele musea onder de loep om in groepjes eigen ‘educatieve publieksprojecten’ te workshoppen. Ik ben er klaar voor!

Een mooi voorbeeld vond ik in het Gentse SMAK op 28 januari 2014, waar de bezoekers konden deelnemen aan een tekenles midden in het museum. Mijn schetsje met op het podium huidig museumdirecteur Philippe Van Cauteren vind je hier!

Thursday, January 16, 2014

Tom Houtman aan de slag: de raad van Europa!

Liefst had ik daar u en uw organisatie in de kijker gezet. Dus ging ik voorlopig als mezelf bij President van de Europese Raad Herman Van Rompuy. Tot mijn grote plezier was er ruim tijd voor een boeiend gesprek over cartoons en kunst, over Daens, Mercator en over het onnoemelijke (economische) potentieel van de cultuur-toeristische exploitatie via tijdelijke of structurele cultuurprojecten rond onze wereldberoemde historische figuren en plaatsen. Over de reden waarom ik niet allang aan de slag was bij een geschikte cultuurinstelling leken wij het eens dat de oorzaak bij geen van ons beide kon gezocht worden. Ziet u mogelijkheden? Neem dan snel contact: mijn CV.

Bezoek Tom Houtman bij president Herman Van Rompuy bij de Europese Raad te Brussel - januari 2014
I would have preferred to have been there just to put you and your organisation in the spotlights. So I went there on my own behalf to meet with the President of the European Council Herman Van Rompuy. To my delight, there was ample time for a fascinating conversation about cartoons and art, Daens, Mercator and the untold (economic) potential of cultural tourism through structural and temporary cultural projects about our own world famous historical figures, traditions and places. Discussing about why I, with all my experience and know how, wasn’t already settled in an appropriate cultural institution, we seemed to agree that the reason could not be sought with either of us. Do you see opportunities? Please take contact now: my resumé.
 

J'aurais préféré d’être là pour y mettre à l'honneur vous et votre organisation. Alors je suis allé en mon propre nom pour un rencontre avec le président du Conseil européen Herman Van Rompuy. À ma grande joie, il y avait amplement de temps pour une conversation fascinante sur les dessins animés et l'art, Daens, Mercator et le potentiel indicibles (économique) d'exploiter à une façon touristique des projets culturels temporaires ou permanentes autour de nos célèbres personnalités, nos traditions et de nos lieux historiques. À propos de raison pour laquelle je n'ai pas eu déjà de fonction fixe dans une organisation culturelle appropriée, il nous a semblé convenir que la raison ne se trouve pas dans l’engagement d’un de nous deux. Parfois vous voyez des grandes opportunités ? Donc, contactez-moi vite, s’il vous plaît : mon CV.